Ιχνηλασιμότητα
Τα πρότυπα GS1 καθιστούν εφικτά τα συστήματα ιχνηλασιμότητας σε παγκόσμια κλίμακα, ανεξάρτητα από το πόσες εταιρίες εμπλέκονται ή πόσα σύνορα διασχίζονται κατά την πορεία των προϊόντων και των πρώτων υλών τους, από την αρχή της εφοδιαστικής αλυσίδας μέχρι τον καταναλωτή.
Η ανάγκη για ιχνηλασιμότητα
Η έννοια της ιχνηλασιμότητας προέκυψε από την ανάγκη να γνωρίζουμε τη θέση ενός συγκεκριμένου προϊόντος στην εφοδιαστική αλυσίδα. Η ιχνηλασιμότητα αντιπροσωπεύει τη δυνατότητα ανάκτησης της θέσης ενός προϊόντος, αλλά και του ιστορικού θέσεων, μέσω της μοναδικής ταυτοποίησης του προϊόντος, της αυτόματης συλλογής των δεδομένων, της σύνδεσης και της ανταλλαγής πληροφοριών σε όλες τις επιχειρησιακές διαδικασίες.
Τα πρότυπα GS1 χρησιμοποιούνται παγκοσμίως και εγγυώνται διαφάνεια σε κάθε σημείο της αλυσίδας εφοδιασμού. Οι επιχειρήσεις μπορούν να παρακολουθούν την πορεία και την ακριβή θέση των προϊόντων τους ανά πάσα στιγμή.
Σήμερα, όλο και περισσότερες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν εθελοντικά προγράμματα ιχνηλασιμότητας με στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας, την προστασία των εμπορικών τους σημάτων και τη διασφάλιση της ασφάλειας των τροφίμων, των φαρμάκων και των ιατρικών προμηθειών και των κάθε λογής προϊόντων γενικότερα. Η ιχνηλασιμότητα αποτελεί πλέον ζωτικό μέρος της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Η πολυπλοκότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας
Σήμερα, οι εμπορικοί εταίροι και οι καταναλωτές, δεν ρωτούν μόνο "Πού είναι η αποστολή μου;" και "Πότε θα παραδοθεί;"
Οι ερωτήσεις σχετικά με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που αγοράζουν και χρησιμοποιούν απαιτούν πρόσβαση σε πιο αναλυτικές πληροφορίες ιχνηλασιμότητας, όπως «Παρήχθη αυτό το προϊόν βιώσιμα;» «Είναι ασφαλές να το φάω;»
Εδώ έρχεται ο ρόλος του GS1!
Τι απαιτείται για την ιχνηλασιμότητα;
Για την εφαρμογή ενός αποτελεσματικού συστήματος ιχνηλασιμότητας μέσα στην εφοδιαστική αλυσίδα απαιτείται όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να συσχετίζουν συστηματικά την φυσική ροή των πρώτων υλών, των ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων, με τη ροή των σχετικών με αυτά πληροφοριών.
Αυτό απαιτεί μια τυποποιημένη διαδικασία, που επιτυγχάνεται καλύτερα με τη χρήση μιας κοινής επιχειρηματικής γλώσσας. Η παγκόσμια εμβέλεια και καθολική αποδοχή του συστήματος GS1 από τους καταναλωτές, τις επιχειρήσεις αλλά και τους αρμόδιους φορείς και τις ρυθμιστικές αρχές, το καθιστούν ως το μοναδικό σύστημα ικανό να παρέχει κατάλληλες λύσεις στις απαιτήσεις για ιχνηλασιμότητα.
O GS1 παρέχει ένα παγκόσμιο πλαίσιο διασφάλισης ότι τα συστήματα ιχνηλασιμότητας είναι διαλειτουργικά και επεκτάσιμα και οι εμπορικοί εταίροι μπορούν εύκολα να συνεργαστούν για να μοιραστούν πληροφορίες σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού.
Τα συστήματα ιχνηλασιμότητας μπορούν:
- Να εντοπίσουν ελαττωματικά και μη ασφαλή τρόφιμα και μη τρόφιμα ή φαρμακευτικά προϊόντα - και να χειριστούν την ανάκλησή τους άμεσα από το ράφι.
- Να επικυρώσουν την παρουσία ή απουσία χαρακτηριστικών προϊόντων, όπως βιολογικές μέθοδοι καλλιέργειας, τρόφιμα kosher ή μη αλλεργιογόνα καλλυντικά.
- Να καταπολεμήσουν την παραποίηση προϊόντων και τα πλαστά προϊόντα.
Τι είναι ιχνηλασιμότητα;
Η ιχνηλασιμότητα είναι η ικανότητα να παρακολουθείται η κίνηση ενός προϊόντος στην ευρύτερη αλυσίδα εφοδιασμού, επιτρέποντας την ταυτοποίηση οποιασδήποτε προηγούμενης ή τρέχουσας θέσης και αποθήκευσης ενός προϊόντος, καθώς και γνώση του ιστορικού της.
Η λύση του GS1 για την ιχνηλασιμότητα
Τα πρότυπα του συστήματος GS1 για ιχνηλασιμότητα (Global Traceability Standard- GTS) είναι τυποποιημένες διαδικασίες που εντάσσονται στις αντίστοιχες επιχειρηματικές διαδικασίες προκειμένου να βελτιωθεί:
- η ικανότητα παρακολούθησης της κίνησης των προϊόντων σε όλα τα σημεία της αλυσίδας εφοδιασμού και
- η δυνατότητα των εμπορικών εταίρων να μοιράζονται πληροφορίες σχετικά με τις κινήσεις και τη θέση των προϊόντων.
Το GS1 Global Traceability Standard περιγράφει τη διαδικασία ιχνηλασιμότητας ανεξάρτητα από την επιλογή των τεχνολογιών ή των συστημάτων εφαρμογής της. Καθορίζει ελάχιστες απαιτήσεις για όλους τους ενδιαφερόμενους, οργανισμούς, κλάδους και χώρες και τα αντίστοιχα πρότυπα GS1 που πρέπει να χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με εργαλεία διαχείρισης πληροφοριών.
Ως εκ τούτου, δημιουργείται ένα γενικό πλαίσιο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιαδήποτε επιχείρηση, οποιονδήποτε κλάδο, οποιονδήποτε οργανισμό, μεγάλο ή μικρό, και από οποιαδήποτε χώρα προκειμένου να αναπτυχθούν συγκεκριμένες οδηγίες εφαρμογής ή πρόσθετες απαιτήσεις για λύσεις διαχείρισης αποθέματος και λύσεις διαχείρισης προμηθευτών.
Το Global Traceability Standard βασίζεται στη χρήση των προτύπων GS1 για την αναγνώριση προϊόντων και θέσεων, στα barcodes, στην τεχνολογία RFid και στα πρότυπα ανταλλαγής πληροφοριών.
Ενδιαφέρεστε να αξιολογήσετε τις δυνατότητες ιχνηλασιμότητας της επιχείρησής σας;
Το πρότυπο GS1 Global Traceability Compliance Criteria επιτρέπει στις επιχειρήσεις να αξιολογούν τα σημεία ελέγχου της ιχνηλασιμότητας και να εφαρμόζουν βέλτιστες πρακτικές.
Πώς λειτουργεί το GS1 Global Traceability Standard;
Το GS1 Global Traceability Standard (GTS) εισάγει δύο βασικές έννοιες για τη διαλειτουργική ιχνηλασιμότητα:
- Ιχνηλασιμότητα Κρίσιμων Γεγονότων (CTE - Critical Tracking Events), αυτά είναι τα πραγματικά γεγονότα, όπως παραλαβή, συσκευασία, αποστολή, μεταφορά, που συμβαίνουν στο ιχνηλατούμενο αντικείμενο κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής του, και
- Βασικά Στοιχεία Δεδομένων (KDE- Key Data Elements), αυτά είναι τα στοιχεία δεδομένων που περιγράφουν τις πραγματικές περιπτώσεις των CTEs.
Τα πρότυπα αναγνώρισης GS1 GTIN και GLN προσδιορίζουν με μοναδικό τρόπο τα είδη που κινούνται σε όλες τις αλυσίδες εφοδιασμού και τις θέσεις από και προς τις οποίες ταξιδεύουν. Έτσι επιτυγχάνεται η σύνδεση των φυσικών ροών και των ροών πληροφοριών εντός των διαδικασιών ενός εμπορικού εταίρου, καθώς και μεταξύ των διαδικασιών διαφορετικών εμπορικών εταίρων.
Τα πρότυπα συλλογής και καταγραφής δεδομένων όπως τα barcodes και το EPC/RFID, μαζί με τα πρότυπα ανταλλαγής δεδομένων GDSN (Global Data Synchronisation Network) και EPCIS (Electronic Product Code Information Services) επιτρέπουν την αυτοματοποιημένη επεξεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ εμπορικών εταίρων. Το EPCIS αποτελεί κρίσιμο στοιχείο για τα συστήματα ιχνηλασιμότητας, καθώς επιτρέπει στους εμπορικούς εταίρους να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με τη φυσική κίνηση και την κατάσταση των προϊόντων σε όλες τις αλυσίδες εφοδιασμού.
Πλεονεκτήματα από την εφαρμογή του GS1 Global Traceability Standard
Η εφαρμογή του GS1 Global Traceability Standard εξυπηρετεί μια ποικιλία επιχειρηματικών αναγκών που σχετίζονται με συστήματα ιχνηλασιμότητας και διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας, όπως:
- Συμμόρφωση με τις κανονιστικές απαιτήσεις και τις οδηγίες για ανακλήσεις
- Μείωση των επιχειρηματικών κινδύνων πέρα από τη νομική συμμόρφωση
- Ανάκληση και απόσυρση προϊόντος (ιδίως για να επιτευχθεί μεγαλύτερος βαθμός ακρίβειας, να επιδειχθεί δυνατότητα ελέγχου της κατάστασης, να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα και να μειωθεί το κόστος ανάκλησης ή απόσυρσης προϊόντος)
- Συμμόρφωση με τις προδιαγραφές ενός εμπορικού εταίρου για αποτελεσματική διαχείριση logistics και αποτελεσματική διαχείριση ποιότητας
- Υποστήριξη της ασφάλειας του προϊόντος ή/και των ασθενών
- Βελτίωση της προβολής στην αλυσίδα προσφοράς και ζήτησης
Ιχνηλασιμότητα ανά τομέα εφαρμογής
Έργα ιχνηλασιμότητας στην Ελλάδα
- AgroTrace - ολοκληρωμένο σύστημα Agrologistics για την ιχνηλάτηση και υποστήριξη διάθεσης φρέσκων φρούτων και λαχανικών
- TrustTrace - ολοκληρωμένο σύστημα ιχνηλασιμότητας για μεταποιημένα φρούτα, καρπούς και αλιεύματα με εστίαση στον καταναλωτή
- QUHOMAtrace - μοναδικός συνδυασμός δεδομένων IoT και ιχνηλασιμότητας για τη διαφάνεια στον τομέα των γεωργικών προϊόντων διατροφής
- Learn about GS1 Traceability in 15 minutes (Firefox browser recommended)
Η βιομηχανία ζητά τη χρήση των προτύπων GS1 για να καταστεί δυνατή η ιχνηλασιμότητα!
"Ο καταναλωτής ζητάει όλο και περισσότερη διαφάνεια και νομίζω ότι σε αυτό το σημείο ο GS1 θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο."
Anita Scholte op Reimer
Vice President Quality, Food Safety and Sustainability, AH/Ahold Delhaize
GS1 Traceability
Iχνηλασιμότητα για αποτελεσματικότητα και διαφάνεια στην αλυσίδα εφοδιασμού
Τα πρότυπα GS1 βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα, την ασφάλεια και τη διαφάνεια των αλυσίδων εφοδιασμού σε φυσικά και ψηφιακά κανάλια σε 25 τομείς.
Συχνές ερωτήσεις
- Δεν είναι ένα πρότυπο που προορίζεται για εσωτερική ιχνηλασιμότητα, αν και περιέχει στοιχεία εισερχόμενων και εξερχόμενων που θα πρέπει συνδεθούν από ένα σύστημα εσωτερικής ιχνηλασιμότητας.
- Δεν αποτελεί νομοθετική ρύθμιση ή κανονισμό, αν και έχει σχεδιαστεί για να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να συμμορφωθούν με τις εκάστοτε νομοθετικές διατάξεις.
- Δεν αντικαθιστά έναν πάροχο υπηρεσιών, π.χ. τον ειδικό για την υποστήριξη της εφαρμογής, παρόλο που αναγνωρίζει τους τύπους των πληροφοριών και τις βασικές προδιαγραφές που ο πάροχος λαμβάνει υπόψη του κατά το σχεδιασμό ενός συστήματος για τη διαχείριση της ιχνηλασιμότητας.
- Δεν υποκαθιστά τα προγράμματα ασφάλειας και ποιότητας, αντίθετα τα συμπληρώνει όταν παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα.
Θέλετε κι εσείς να χρησιμοποιήσετε διεθνή πρότυπα αναγνώρισης;
Ο GS1 είναι ο μόνος οργανισμός που αποδίδει διεθνώς αποδεκτά εταιρικά προθέματα κωδικών, ώστε να δημιουργείτε διεθνείς έγκυρους κωδικούς προϊόντων GTINs και κωδικούς θέσεων GLNs.
Στην Ελλάδα, νόμιμος και μοναδικός εξουσιοδοτημένος φορέας του είναι ο GS1 Association Greece, που δημιουργήθηκε και διοικείται από επιχειρήσεις-χρήστες των προτύπων GS1 και είναι υπεύθυνος για την απόδοση κωδικών με προθέματα 520 & 521.